Bài học về giáo dục, ý nghĩa cuộc đời trong tác phẩm của José như hồi chuông cảnh tỉnh, để ký ức tuổi thơ của mầm non tương lai không phải dằn vặt, đau đớn như Zezé. Vì một ngày mai không còn đau khổ, vì một thế giới chỉ còn lại những niềm vui.
Hãy nhắm mắt lại và nghĩ về thời thơ ấu.
Màu sắc nào của tuổi thơ hiện lên trong tâm trí bạn: màu hồng của sự ngọt ngào, màu vàng năng động của những trò nghịch ngợm tinh quái hay màu xanh của thế giới bao la? Dù là màu sắc nào đi chăng nữa, thế giới trẻ thơ vẫn nên chứa đựng sự vui tươi, hồn nhiên và được chở che bởi hơi ấm gia đình.
Thế nhưng có những phận đời trái ngược, từ khi sinh ra đã phải hứng chịu nhiều bất công, họ đánh mất tuổi thơ đẹp đẽ mà bao người “bình thường” vẫn có. Và bây giờ, hãy để trái tim bạn thổn thức khi bước vào thế giới đầy xót xa của cậu bé năm tuổi Zezé, một thế giới hòa lẫn hương vị của tình yêu thương và nỗi buồn trong tác phẩm “Cây cam ngọt của tôi”.
-Trixie-
ĐỌC ĐỂ YÊU THƯƠNG (*)
“Cây cam ngọt của tôi” không chỉ là một cuốn tiểu thuyết đơn thuần, mà còn được ví như quyển tự truyện của chính tác giả José Mauro De Vasconcelos. Những nhân vật trong tác phẩm được lấy cảm hứng từ cuộc đời ông, với nụ cười và nước mắt hòa lẫn trên từng trang giấy.
Xuyên suốt chiều dài tác phẩm, tôi nhận ra câu hỏi lớn nhất mà tác giả muốn người đọc tự trả lời cho bản thân mình: “Vì sao cuộc đời này lại đáng sống?”. Giữa những bộn bề hối hả, guồng quay của công việc, áp lực từ cái nghèo, miếng cơm manh áo, trái tim loài người như dần bị đóng băng, chai sạn rồi vô cảm. Họ không còn nhớ mình của ngày xưa, thuở vẫn còn là những đứa trẻ hồn nhiên vui đùa với bao trò nghịch phá, thuở mà nàng tiên, ông bụt vẫn hiện lên trong tâm trí mỗi ngày,... Để rồi khi đối xử với một đứa bé, rất ít “người trưởng thành” nào thông cảm, thấu hiểu và nhìn thấy phần “thiên thần” trong những trò đùa vu vơ ấy. Lớp băng của sự thờ ơ và lạnh nhạt lan rộng đến suy nghĩ của trẻ thơ và khiến cho một cậu nhóc năm tuổi như Zezé phải tâm sự với mẹ: “Mẹ ơi, đáng lẽ con không nên được sinh ra trên đời này”.
Hình ảnh Zezé và ông Edmondo trong bộ phim cùng tên, nguồn: imdb.com
Song, bên cạnh Zezé vẫn xuất hiện những mặt trời ấm áp bên cậu, luôn chăm sóc, tâm sự, khuyên răn và bảo vệ cậu như người thân thật sự. Tôi cảm thấy tình yêu thương của các nhân vật dành cho nhau quá mãnh liệt và sâu sắc dù chỉ là những phút ngắn ngủi thoáng qua. Họ đã đem đến cho Zezé một ngôi nhà mới - ngôi nhà ngự trị trong trái tim Zezé.
Hãy đọc để cảm nhận được vị chua chát, đắng cay và cả vị ngọt ngào trong từng trang sách. Vì tính chất giáo dục đặc biệt và màu sắc yêu thương mà tiểu thuyết mang lại, tác phẩm này còn được đưa vào chương trình giáo dục tiểu học môn ngữ văn ở đất nước Brazil.
JOSÉ MAURO DE VASCONCELOS - BƯỚC ĐI CHÂN THỰC VÀO CHIỀU SÂU TÂM HỒN (**)
“Chỉ người đã trải nghiệm cả ánh sáng và bóng tối, cả chiến tranh và hòa bình, cả thăng và trầm, chỉ người ấy đã thực sự trải nghiệm cuộc sống”. (Stefan Zweig)
Tác giả: José Mauro De Vasconcelos, nguồn: phunuonline.com.vn
Sống trong cái nghèo và hứng chịu nhiều bất hạnh xuyên qua cuộc đời, José Mauro De Vasconcelos mang một trái tim yêu thương đầy thuần khiết. Là nhà văn Brazil chảy trong mình hai dòng máu Bồ Đào Nha và Ấn Độ, ông nếm chịu nhiều cay đắng tuổi thơ ở ngoại ô thành phố Natal và Rio de Janeiro. Thời niên thiếu phải bươn chải nhiều nghề, làm lụng vất vả, năm 22 tuổi ông quyết định chắp bút viết tiểu thuyết đầu tiên. José tuy bắt đầu nghiệp văn khi còn rất trẻ, song ông đã chứng minh được tài năng của mình cùng tấm lòng nhân ái bao la. Chính những trải nghiệm gian khổ ấy, cùng tinh thần phấn đấu vươn lên và trí tưởng tượng phong phú đã giúp ngòi bút José miêu tả rất chân thực, sâu sắc và lay động được trái tim độc giả.
KHÍA CẠNH ẤN TƯỢNG
Đây là những cảm nhận của cá nhân tôi sau khi đọc xong tác phẩm, do đó không tránh khỏi việc tiết lộ nội dung. Các bạn hãy tìm đọc “Cây cam ngọt của tôi”, có những cảm nhận riêng cho mình, sau đó hãy quay lại và cùng đối chiếu xem chúng ta có sự đồng điệu trong suy nghĩ không nhé!
Màu trắng thiên thần dưới bóng tối của sự nghèo khổ
Mặc dù những người xung quanh luôn cho rằng Zezé là đứa con của quỷ khi em liên tục bày ra những trò nghịch phá, nhưng mấy ai cảm nhận được sâu thẳm trái tim em.
Em sẵn sàng cho đi những gì mà mình vẫn còn đang thiếu thốn, em không ngại lan tỏa tình yêu thương để ủi an những tâm hồn rạn vỡ. Có lúc em ôm chầm lấy bác Edmondo vì đã lâu bác không gặp những người con xa xứ, hay như lần em cho bánh một cô bé nghèo hơn dù gia đình em cũng chẳng hề khá giả. Zezé hái trộm bông hoa bên vệ đường vì muốn làm cho cô giáo vui, em muốn nhường lại đồng xu cô giáo cho để tặng lại cho một cô bạn khác đang cần trang trải học tập. Em hát tặng cha một bản nhạc, mặc dù chẳng biết bài hát đó chứa đựng những lời tục tĩu.
Sau tất cả những hành động ấy, làm sao ta có thể chỉ trích Zezé? Tôi tin rằng em là một cậu bé tốt, tuy nhiên em chưa biết cách bày tỏ, vẫn còn lúng túng với việc thể hiện tình cảm dẫn đến sự hiểu lầm. Lần tìm trong góc tối cuộc đời em, không khó để nhận ra rằng chẳng ai dạy em cách cư xử, em chỉ hành động như một đứa trẻ với trái tim thuần khiết. Em không đáng phải nhận những trận đòn roi từ gia đình hay lời miệt thị từ hàng xóm. Thứ em cần là sự thông cảm và dạy bảo đúng mực, như cách bác Edmondo ân cần giải thích mọi điều em chưa hiểu, như cách ông Bồ che chở cho em, chỉ ra cho em điều hay lẽ phải bằng tất cả tấm chân tình.
Nhân vật Zezé trong bộ phim cùng tên, nguồn: imdb.com
Chỉ khi sống trong tình yêu thương, trẻ em mới có thể học cách để yêu thương người khác. Và khi ấy, sẽ không còn một ác quỷ Zezé trong mắt mọi người, mà là một cậu bé năm tuổi Zezé tỏa sáng với tấm lòng nhân ái bao la.
Qua câu chuyện của Zezé, ta có thể thấy được phần nào những cảm nhận khác nhau trong trái tim một đứa trẻ. Người ta thường hay nói, thế giới trẻ thơ là thế giới của sắc màu, của những bản hòa ca với muôn vàn nốt nhạc trầm, bổng. Nếu không thật sự thấu hiểu, người lớn dễ làm tổn thương trẻ con, làm rạn nứt những thứ ánh sáng đẹp đẽ trong tâm hồn của chúng. Tôi hi vọng rằng thông điệp mà tác giả muốn truyền tải sẽ mang đến cho chúng ta những góc nhìn mới hơn, cũng như giúp ta hiểu và chấp nhận giá trị riêng của mỗi người.
Câu trả lời của trái tim
Ấn tượng đầu tiên, với phần đông công chúng hiện nay, luôn là khoảnh khắc quan trọng, là giây phút khắc sâu và cơ sở để đánh giá người khác. Nhân vật ông Bồ, một người đàn ông ngoại quốc giàu có, dường như đã để lại ấn tượng không mấy tốt đẹp với bọn trẻ con trong khu sống của Zezé. Trong mắt chúng, ông luôn là người hung dữ, khó tính, không thân thiện. Để rồi chỉ do tính hiếu kỳ và mạo hiểm của Zezé, em có cơ hội khám phá ra một ông Bồ rất khác.
Có ai nghĩ rằng một người luôn quát mắng trẻ con khi bị bám càng xe, lại ân cần mời cậu bé ngồi vào xe trong giây phút chân em bị thương và chở em đến hiệu thuốc? Có ai nghĩ rằng một người khó tiếp chuyện lại dễ dàng chấp nhận làm bạn với Zezé và đồng ý cho em gọi mình bằng cái tên thân mật? Một người bề ngoài như thế, nhưng lại luôn lắng nghe từng tâm sự của Zezé, thấu hiểu cho nỗi đau của em và thậm chí còn hứa rằng, em sẽ không bao giờ phải trải qua một Giáng Sinh không có quà nào nữa.
Tôi bỗng chợt nghĩ rằng, chúng ta thường hay trách mắng và vội vàng đánh giá người khác, rằng tại sao họ không yêu thương ta mà lúc nào buông lời chỉ trích.
Thật ra, tình yêu của họ rất thầm lặng, như sóng biển, như cơn gió, đôi lúc ta không thể nào nhìn thấy được. Tất cả những gì họ muốn là đem đến cho ta một nhận thức đúng đắn để phát triển tốt hơn và không phải hối hận sau này. Ta không nên buồn hay suy nghĩ phiến diện một chiều, mà cần có thời gian để thông cảm, thấu hiểu đối phương. Khi đó, biết đâu ta sẽ tìm được một người yêu thương mình thật lòng đấy!
Giáo dục - một tấm gương phản chiếu
Zezé luôn tìm cách ẩn mình trong trí tưởng tượng với vườn thú sau nhà, những trò chơi cùng chàng cao bồi Fred Thompson và cuộc trò chuyện diệu kỳ cùng cây cam ngọt mới lớn. Đó tưởng chừng là thú vui và sở thích bình thường bên trong một đứa trẻ, nhưng tôi không kìm được đau đớn khi nhận ra lý do thật sự.
Zezé muốn bước vào một thế giới thần tiên để thoát khỏi những trận đòn roi mà em vô tình gánh chịu, em muốn có bạn cùng tâm sự và sẻ chia lúc yếu lòng. Bởi trong thế giới thực, chẳng mấy ai để ý đến em hay quan tâm những lời em nói. Trong mắt gia đình, em tồn tại nhưng lại không sống, để rồi hai trận đòn lớn nhất đã tước đi bên trong em cả thế giới màu hồng mà em hằng tưởng tượng.
Phim My Sweet Orange Tree, nguồn: imdb.com
Song, trái tim Zezé không chai sạn, nó vẫn thổn thức để đáp trả lại tình yêu từ phía khác. Em yêu quý ông Bồ và mong chờ hằng ngày để được thấy hình bóng ông, em dịu dàng với chị Glória vì chị luôn là tấm khiên vững chắc mà em có thể tin tưởng trong gia đình… Những người tốt đến bên đời Zezé đôi khi chỉ trong vài giây phút ngắn ngủi, nhưng họ để lại nhiều cảm xúc khó quên, và em nhận ra mình vẫn còn được yêu thương, được vỗ về như một đứa trẻ. Không còn những trò nghịch phá, chỉ còn một Zezé ngoan ngoãn và bình yên.
Bước qua từng trang bất hạnh trong đời em, tôi vừa giận gia đình em, lại vừa muốn cảm thông cho họ. Bởi sống trong cái nghèo, đông con, quá nhiều bộn bề và áp lực chồng chất, “người lớn” đôi khi khó kiểm soát được hành vi của bản thân và dành thời gian yêu thương, chăm sóc cho một đứa trẻ. Họ không phải là người xấu, nhưng họ vô tình làm tổn thương Zezé. Nếu không có ông Bồ, nếu không có chị Glória, bác Edmondo, hay vài người hàng xóm tốt bụng, thì liệu Zezé sẽ ra sao khi thiếu thốn sự quan tâm từ chính gia đình mình?
Tôi tin rằng bất cứ sinh linh nào cũng đều chịu ảnh hưởng sâu sắc từ giáo dục của cha mẹ, người thân, từ môi trường và tình yêu thương mà chúng nhận được. Mong rằng các bậc phụ huynh sẽ dành thời gian quan tâm đến con mình nhiều hơn, chú ý lắng nghe những mong muốn của trẻ và dạy chúng cách trở thành một người tốt, lương thiện. Vì: “Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” (Nelson Mandela)
LỜI KẾT
“Cây cam ngọt của tôi” không đơn thuần là tác phẩm cho thiếu nhi mà còn là một tiểu thuyết dành cho người lớn, giúp họ có thể thấu hiểu được nỗi đau mà thế hệ non nớt đang âm thầm gánh chịu. Đằng sau đôi mắt thơ ngây của trẻ là một vũ trụ phức tạp với nội tâm được che giấu, là sự mong manh dễ vỡ trong tâm hồn. Bài học về giáo dục, ý nghĩa cuộc đời trong tác phẩm của José như hồi chuông cảnh tỉnh, để ký ức tuổi thơ của mầm non tương lai không phải dằn vặt, đau đớn như Zezé. Vì một ngày mai không còn đau khổ, vì một thế giới chỉ còn lại những niềm vui.
Nguồn tham khảo:
(*) Cungdocsach.vn
(**) Wikipedia
Cảm nhận của bạn sau khi đọc bài viết này là gì? Hãy cho Bookiee biết với nhé!
Người viết: Trixie
Người thiết kế: Trâm Anh(*) Bản quyền bài viết thuộc về BOOKIEE.ORG. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ gồm tên người viết, tên người thiết kế và Bookiee - Sách Là Niềm Vui. Mọi hành vi sao chép hoặc trích nguồn, chia sẻ bài viết không đầy đủ đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
______________________________
Bookiee - Sách là niềm vui
👉 Fanpage
👉 Youtube