“Ý tưởng của tôi ở đây là khả năng hồi sinh nơi con người, mà để làm điều đó, nhiều khi con người cần phải được trợ lực, được giúp đỡ bởi ai đó…” Lời bất hủ này của cố nhà văn Tô Hoài cũng chính là thông điệp sâu sắc của nữ văn sĩ Susie Morgenstern được thể hiện xuyên suốt trong tác phẩm Những lá thư không gửi.
I. Tác giả, tác phẩm
Về nhà văn Susie Morgenstern
(Chân dung Susie Morgenstern, Nguồn ảnh: Internet)
Susie Morgenstern có lẽ là nhà văn không còn xa lạ với độc giả Việt Nam, đặc biệt là các tác giả nhỏ tuổi với cuốn tiểu thuyết “Những lá thư không gửi”. Nhưng bà không chỉ đơn thuần là một nhà văn viết cho thiếu nhi, mà đúng hơn Susie là một nhà văn lãng mạn. Bà viết về tình yêu, tình bạn, và tình cảm gia đình, về tất cả những tình cảm thân thuộc và mến thương nhất ở con người. Đi kèm với những chủ đề tuy cũ nhưng không bao giờ mất đi của nhân loại, là sức viết đáng kinh ngạc của bà với khoảng 120 đầu sách đã được xuất bản.
Về tác phẩm
Tổng quan
(Nguồn ảnh: Internet)
“Những lá thư không gửi” được xuất bản năm 1996, và đây cũng là một trong những tiểu thuyết nổi tiếng nhất của tác giả. Cuốn sách đã nâng nữ nhà văn lên tầm quốc tế với tận 28 giải thưởng nước ngoài. Ở Việt Nam, cuốn sách cũng đã thành công chinh phục hàng triệu triệu trái tim của các độc giả nhỏ tuổi cũng như những độc giả trưởng thành.
Nội dung sơ lược
Cậu bé Ernest có một tuổi thơ đặc biệt. Không giống như những đứa trẻ khác, cậu mồ côi cả cha lẫn mẹ và sống với bà nội đã quá già để có thể chăm sóc cậu. Tuổi thơ Ernest là những chuỗi ngày ảm đạm, tương tự nhau lặp đi lặp lại, ngày hôm qua như muốn nhập vào ngày hôm nay. Cậu sống một đời sống cô đơn và cô lập hoàn toàn với thế giới xung quanh.
Cho đến một ngày nọ, lớp học chào đón một thành viên mới. Cô bé Victore, tự tin, hoạt bát và luôn tràn đầy năng lượng. Cô tiến vào thế giới của cậu, mang theo nắng ấm và nguồn năng lượng đáng kinh ngạc ở một đứa trẻ thực sự. Nhờ có Victore, cuộc sống của Ernest hoàn toàn thay đổi, trái tim cậu không héo hon, vô cảm mà căng đầy những cảm xúc mới mẻ.
Cậu mở rộng cuộc đời mình để hòa nhập với mọi người xung quanh, cậu trò chuyện với bà nội, cậu tò mò về bố mẹ mình mà từ đó, Ernest đã giúp bà nội cậu hàn gắn lại phần nào những nứt gãy trong quá khứ. Và như thế, chính Victore là một cú huých nhỏ, là “trợ lực” mà Tô Hoài nói đến để hồi sinh lại những sự sống bị phong ấn trong nấm mồ của quá khứ đã xa, trong khi động lực của cú huých nhỏ dễ thương đó đơn giản chỉ vì, Victore cảm nắng cậu bạn đẹp trai ngồi bàn bên.
II, Góc nhìn tâm đắc
Sức mạnh của sự gắn kết
Một trong những thông điệp tạo nên chiều sâu của tác phẩm là cách mà câu chuyện đề cao sức mạnh của sự gắn kết, mà để làm được điều đó, tác giả Susie Morgenstern đã miêu tả một cách thành công và hết sức thuyết phục sự tương phản giữa cuộc sống của Ernest và cuộc sống của Victore, cũng như giữa những ngày tháng cậu có Victore và lúc bản thân còn lầm lũi một mình.
Ernest- Khi một đứa trẻ cô đơn
Đầu tiên là về môi trường sống của hai người. Ernest lớn lên trong một gia đình không hoàn chỉnh và thiếu hẳn sự tương tác giữa các thành viên. Về mối quan hệ giữa Ernest và bà nội, cậu không bao giờ nói thêm điều gì với bà ngoại trừ những câu chào buổi sáng, buổi chiều khi cậu đi học về và lời chúc ngủ ngon, và bà cũng đáp lại những lời chào của cậu bằng những phản ứng của cơ thể là hấp háy đôi mắt đã nhập nhèm hay gật gù trên ghế sô pha. Chỉ có thế, đó là cách duy nhất hai bà cháu giao tiếp với nhau.
Với bà giúp việc Germain cũng vậy, bà thể hiện bản thân còn tồn tại bằng cách lên tiếng khi thông báo bữa ăn trong ngày đã được chuẩn bị xong, và Ernest “vâng” lên một tiếng đáp lại. Và rồi những bữa ăn cũng diễn ra trong câm lặng, chỉ có tiếng chén dĩa chan vào nhau, còn những con người trong gia đình này cuộc sống mỗi người là đường thẳng song song với người kia. Không khí trong nhà luôn chìm trong trạng thái u uất và thiếu sức sống.
Cậu bé Ernest lớn lên với không một cái hôn, một cái ôm, cũng đã mất đi bản tính hiếu động, ngây thơ của một đứa trẻ con. Cậu già trước tuổi, và rất hiếm khi cười. Cậu thờ ơ với mọi thứ , và tự cô lập bản thân mình với bạn bè cùng lứa.
Ở phần còn lại của thế giới - Cô bé Victore
Còn ở chiều hướng ngược lại là Victore. Victore là con của một gia đình đông người, trên cô có 13 người anh trai và dưới cô là một em trai 6 tháng tuổi. Thứ mà gia đình cô không thiếu nhất là sự tương tác giữa những thành viên trong gia đình. Tiếng nói chuyện, cười cợt, cãi vã và cả tiếng khóc ré lên của em trai Jeremy bé bỏng. Và cô dù mới mười tuổi nhưng đã rất sành sỏi trong việc chăm sóc cậu em nhỏ và phụ việc nhà với các anh trai, trong khi bố mẹ cô bận bù đầu để kiếm tiền nuôi 15 đứa con.
Trong hoàn cảnh này, Victore cũng trưởng thành sớm hơn so với lứa trẻ cùng tuổi, nhưng ở khía cạnh tích cực hơn, cô tự tin và quyết đoán, mạnh mẽ và giàu năng lượng, lạc quan và luôn luôn tươi cười.
Nếu Ernest là mùa đông tàn tạ, buồn thảm thì Victore lại là mùa hè rộn ràng với nắng vàng và những kỳ nghỉ sôi động. Do đó, ta có thể dễ dàng nhận ra được sự thiếu hụt sự gắn kết trong môi trường sống đã tác động sâu sắc như thế nào lên sự hình thành tính cách của hai nhân vật.
Ernest cùng với Victore
Thứ hai là về cuộc sống của Ernest trước và sau khi có Victore. Trước khi có cô, mỗi ngày của cậu trôi qua y như nhau, không có một biến cố hay bất ngờ nào xảy ra. Nếp sinh hoạt thường ngày biến cậu thành một người máy được lập trình nhiều hơn là một con người, và sự cô đơn như muốn rút cạn sự sống mỗi ngày của cậu.
Khi đi học, cậu bước đi chậm rãi, nặng nề, không chạy lon ton hay nhảy chân sáo. Khi ở trường cậu đọc sách và không chuyện trò với ai. Cậu kém nhất môn văn vì cậu không có ngày chủ nhật vui vẻ, không có kỳ nghỉ gia đình, không có bộ sưu tập, không có sở thích và không có kỷ niệm nào đáng nhớ.
Nhưng sau khi Victore bước vào cuộc sống của cậu, mọi chuyện đổi khác. Cậu bắt đầu làm quen với những lần đầu tiên. Lần đầu tiên chuyện trò với ai đó, lần đầu tiên không về thẳng nhà sau khi tiết học kết thúc, lần đầu tiên được đi thang máy, được ăn sô cô la và rất nhiều những lần đầu tiên khác.
Nhưng đáng nhớ nhất vẫn là lần đầu tiên cậu kể cho bà nội nghe về một ngày của mình , lần đầu tiên thuyết phục bà đi ăn ngoài, và lần đầu tiên cậu hỏi bà về bố mẹ của mình. Ở cùng với Victore, Ernest không chỉ học được cách mở lòng với người khác mà trên hết cậu còn được học về sự can đảm. Can đảm để làm khác đi những thói quen cũ, và can đảm để hỏi bà về quá khứ mà bà cậu luôn cố giấu. Để tìm ra được nguyên nhân của nỗi khổ đau luôn âm ỉ trong ngôi nhà này, và cũng để hóa giải nó.
Năm năm tuổi, bà của cậu mất cha, lúc 30 bà của cậu mất chồng và lúc 70 tuổi con trai của bà biến mất, bỏ lại bà với đứa cháu trai mới tròn một ngày tuổi. Đến mười năm sau, khi Ernest có đủ cản đảm để tìm và viết thư cho cha mình thì sự thật mới được sáng tỏ. Người đàn ông sụp đổ trước cái chết của vợ mình, đã trốn chạy khỏi sự thật đắng cay bằng cách đi biệt tích, cắt đứt hết những gì còn dính dáng tới đời sống cũ, những kỷ niệm hạnh phúc xưa.
Nhưng cũng chính hành động đó đã khiến ông phải sống trong hổ thẹn và hèn nhát trong mười năm ròng. Suốt mười năm, để xoa dịu nỗi hổ thẹn trong thâm tâm, mỗi ngày ông đều viết cho Ernest một phong thư, nhưng những phong thư ấy ông không bao giờ dám gửi. Phải đến khi Ernest can đảm bước về phía ông, thì hành động đó của cậu mới tiếp thêm cho ông dũng khí để thực hiện điều ông đáng ra phải thực hiện từ lâu lắm rồi. Vậy là nối tiếp Victore, Ernest trở thành “trợ lực” tiếp theo của bà và bố cậu.
III, Tổng kết
Cuốn tiểu thuyết “Những lá thư không gửi” quả thực xứng đáng với thành công mà nó đạt được. Tác phẩm viết cho thiếu nhi nhưng tầm vóc của nó lại không hề nhỏ bé. Đây cũng quả thực là một cuốn tiểu thuyết phù hợp cho những ngày cuối năm khi con người ta từ bốn phương lại trở về quây quần trong vòng tay gia đình.
Còn bạn, bạn sẽ tìm đọc cuốn sách này chứ?
(*) Bản quyền bài viết thuộc về BOOKIEE.ORG. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ gồm tên người viết, tên người thiết kế và Bookiee - Sách Là Niềm Vui. Mọi hành vi sao chép hoặc trích nguồn, chia sẻ bài viết không đầy đủ đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
______________________________
Bookiee - Sách là niềm vui
👉 Fanpage
👉 Youtube